Platformontwikkeling

Onze snel digitaliserende wereld werkt een nieuwe dynamiek van innoveren en marktpenetratie in de hand. Voor jou als bedrijf is het cruciaal om hier op de juiste manier op in te spelen. De successen van bedrijven zoals Airbnb en Uber hebben ons intussen geleerd dat platformontwikkeling een schaalbare oplossing vormt om connecties te maken met je doelpubliek. Het verbaast dus niet dat vooruitstrevende bedrijven die denkwijze opgenomen hebben in hun bedrijfsstrategie. Ben jij er al klaar voor?

Wat is platformontwikkeling?

Definitie van platformbedrijfsmodellen

In de nauwe zin van het woord is een online platform een digitale technologie waar aanbieders en gebruikers elkaar eenvoudig ontmoeten. Toch dekt de term een veel grotere lading. In principe is het namelijk een business model dat jou of je bedrijf waarde oplevert door uitwisselingen tussen twee of meerdere, onafhankelijke groepen te faciliteren. 

Het beantwoordt zo dus aan het meest traditionele, maar altijd cruciale economisch principe van vraag en aanbod. Het geeft jouw doelgroep de mogelijkheid om haar noden te bevredigen, persoonlijk en op maat. Via een gebruiksvriendelijke, online technologie komen je personae direct in contact met aanbieders die matchen met zijn of haar specifieke wensen. Dat is niet alleen super voordelig voor de consument, maar ook voor bedrijven of aanbieders op het platform. 

Zo’n platform is namelijk een goudmijn aan potentiële klanten en waardevolle informatie die bedrijven exponentieel helpen te groeien. Op die manier bieden platformen de mogelijkheid tot samenwerking. Altijd met hetzelfde doel: een bestaande situatie beter of sneller maken.

Meer dan een stukje technologie

Veel mensen maken de fout om platformontwikkeling gelijk te stellen aan een mobiele applicatie, een website of software, terwijl we eigenlijk spreken over een holistisch en strategisch waardemodel. De technologie is dus slechts een klein deel van het hele verhaal. Een noodzakelijk onderdeel weliswaar, want om die uitwisselingen mogelijk te maken, heb je altijd een schaalbaar netwerk nodig van gebruikers enerzijds en aanbieders anderzijds. Dat netwerk komt samen op één centrale, digitale plek: een optimaal ontwikkelde technologie. 

Die technologie staat het ontstaan van netwerkeffecten toe, waarin gebruikers interacties aangaan en met elkaar handelen. Ze creëren eigenlijk nieuwe communities. Dat is anders dan hoe traditionele, lineaire bedrijven werken. Zij creëren en controleren supply chains op basis van producten en/of diensten. Ze werken op basis van productie, terwijl platformen functioneren én floreren door connectie.

“Platformontwikkeling heeft alles te maken met het begrijpen van de markt en de creatie van een winstgevend, holistisch bedrijfsmodel.” 

Het allerbelangrijkste dat jij moet onthouden: platformontwikkeling gaat niet enkel over het creëren van de onderliggende technologie, maar vooral over het begrijpen van de markt en de creatie van een winstgevend, holistisch bedrijfsmodel dat in staat is om een netwerk te bouwen en te ondersteunen. Schaalbaar en gericht op toekomstige trends. 

En dat brengt ons meteen tot een heel belangrijke les! Schaalbaarheid was vroeger een kwestie van investeringen om de middelen en mensen in je onderneming te doen groeien. In een nieuwe, community-based wereld draaien we dat om. Wat je als bedrijf bezit, heeft nu veel minder impact dan je capaciteit om middelen uit een extern netwerk aan je bedrijf te koppelen.

De verschillende soorten online platformen

Om dit verschil nog duidelijker te maken, zetten we enkele soorten platformen op een rijtje. Je zou versteld staan hoeveel van deze platformen jij dagelijks gebruikt.

Dienstenplatform
Productplatform
Betalingsplatform
Het uitwisselen van diensten, zoals bepaalde bouwplatformen.
Netwerken waarin producten uitgewisseld worden, zoals Transferantique.
Online betalingsystemen (Person-to-Person (P2P) of Business-to-Consumer (B2C)).
Investeringsplatform
Sociale netwerken
Communicatieplatform
Een platform waar geld en financiële instrumenten uitgewisseld worden.
Een model waarin sociale netwerken gecreëerd worden door te ‘volgen’ of ‘vrienden’ te worden.
Platformen waarbij directe, sociale communicatie centraal staan.
Developmentplatform
Contentplatform
Socialgamingplatform
Open of gesloten softwareplatformen met toegang tot bepaalde data.
Media- of interactieplatformen waar je content deelt op persoonlijk- of bedrijfsniveau.
Recreatieve platformen waar gebruikers met elkaar in contact komen in een gaming setting.

Waarom platformontwikkeling zo sterk is?

Heel simpel: als je tussen de letters door kan lezen, heb je al begrepen dat alles draait om gebruiksvriendelijkheid. Kan je jezelf nog herinneren wanneer je uren moest zoeken naar de geschikte oplossing voor jouw probleem? Geen prettige ervaring, en eentje die je zeker kan missen in het sneltempo van veranderingen. Digitale of online platformen lossen dat probleem grotendeels op door snel en eenvoudig gepersonaliseerde keuzes aan te bieden op één plek. Of dat nu gaat over diensten, producten of sociale connecties.

Het belang van kwalitatief, strategisch design

Online platformen zijn echter niet altijd succesvol. Zoals we eerder al zeiden, is het cruciaal om die te bekijken als een holistisch geheel en een strategisch business model. Het concept en de architectuur van een platform is daarbij van groot belang. Een lage toetredingsdrempel en optimale gebruiksvriendelijkheid zijn noodzakelijk om de beginfase succesvol in te zetten. Op die manier creëer je tractie op korte termijn, waardoor je het groeitraject sneller op gang trekt. Zo’n platform verplicht je namelijk om customer-centric en oplossingsgericht te denken. Continu waarde creëren is de boodschap.

Platformbedrijfmodel versus lineaire business modellen

We merkten het verschil met het lineaire business model eerder al even op, maar treden nu verder in detail. Dat is nodig om je de kracht van platform ontwikkeling nog duidelijker te maken.

Een lineair bedrijf verwerft componenten of grondstoffen, creëert een afgewerkt product of dienst en verkoopt dat aan consumenten. Dit type bedrijven werkt via een typisch lineair supply chain model, en levert waarde in de vorm van die afgewerkte producten of diensten. De voorraad of beschikbare assets en skills spelen daar bijgevolg een grote rol in. Denk aan een autoproducent of supermarkt. 

Ook Netflix is verrassend genoeg een voorbeeld van zo’n lineair bedrijf. Hoewel het duidelijk een technologische kern heeft, blijft het zelf een aanbieder van content. Weliswaar in een modern en ultragebruiksvriendelijke vorm. Netflix creëert namelijk zelf content en biedt het zelf aan de gebruikers aan. Het bedrijf investeert jaarlijks enorme sommen in de productie van nieuwe series volgens het traditionele supply chain model. Platformen daarentegen zijn zelf niet in het bezit van productiemiddelen, maar creëren middelen tot verbinding.

“Platformen zijn zelf niet in het bezit van productiemiddelen, maar creëren middelen tot verbinding.”

Dat verschil is zo belangrijk omdat het een grote impact heeft op de schaalbaarheid van je onderneming. Die is bij lineaire bedrijven niet eindeloos, en sterker afhankelijk van tendensen van buitenaf. Bij platformen ligt dat anders. Om echt goed te begrijpen hoe platformontwikkeling je bedrijf kan schalen, leggen we je twee cruciale factoren uit: netwerkeffecten en de economie van informatiegoederen.

Netwerkeffecten

Netwerkeffecten zijn de voordelen waarvan een bestaande gebruiker van een platform profiteert bij elke nieuwe gebruiker die zich aansluit op het platform. Denk aan Uber: wanneer een nieuwe gebruiker zich aanmeldt, is dat positief voor alle reeds aangesloten chauffeurs. Of aan Facebook: als jouw vrienden er niet op zitten, wil jij ook geen Facebook-account.

Economie van informatiegoederen

Dit aspect verwijst naar het feit dat informatiegoederen, zoals applicaties en e-books, gedupliceerd kunnen worden aan een heel lage kost. De initiële productiekost kan natuurlijk wel hoog liggen, maar een kopie ervan voor een tweede, derde, (…) honderdste gebruiker kost bijna niets. Bovendien is de marginale kost voor distributie ook erg laag. Door het comfort van het internet zijn de kosten om één extra klant te bedienen in principe nihil. Als klant bezoek je namelijk een website of andere vorm van technologie. Je betaalt dus geen hoge huur voor een pand, geen verzendkosten, catalogi of andere dragers van informatie. Alles bevindt zich online en is direct beschikbaar, zonder dat je daarvoor als bedrijf nieuwe investeringen moet doen.

Case: Airbnb als online platform

We maken het extra duidelijk met het voorbeeld van Airbnb, en de vergelijking met een traditioneel hotel. Stel: hotelketen Van der Valk plant de uitbreiding van het aantal kamers om meer gasten te kunnen ontvangen. Logischerwijs moet de keten een of meerdere nieuwe hotels bouwen of aankopen om hieraan te kunnen voldoen. Een grote investering dus. 

Wilt Airbnb daarentegen ook zo’n uitbreiding doen, dan is het voor dit platform voldoende om een aantal nieuwe kamers online ter beschikking te stellen. Een kost die bijna nihil is, omdat er enkel nieuwe aanbieders nodig zijn in plaats van nieuwe assets.

De valkuilen van platformontwikkeling

Al die voordelen nemen natuurlijk niet weg dat er ook moeilijkheden zijn bij het ontwikkelen van zo’n platformbedrijfmodel. Net zoals bij lineaire bedrijven bestaan er ook hier specifieke valkuilen waar je rekening mee moet houden om een succesvolle lancering te garanderen.

1 - DON'T: wachten met lanceren tot alles perfect is

Een online platform kan eindeloze mogelijkheden bevatten, afhankelijk van de noden van je doelgroep. Honderden features, leuke hebbedingetjes of extra opties. Dat is perfect, maar vaak niet de beste manier om te starten. Zo’n compleet platform bouwen, kan maanden of zelfs jaren in beslag nemen. Daar kan je vaak niet op wachten, als je weet dat innovaties zich in sneltempo opvolgen. Je kan dus beter een de slag met een Minimum Viable Product (MVP).

Een MVP is de eerste, werkende versie van een product of dienst, die de noodzakelijke features bevat om de doelstelling te kunnen behalen. De MVP blijft echter in constante ontwikkeling op basis van een gecontroleerd feedbacksysteem tussen ontwikkelaar, klanten en gebruikers, om zo een ultiem product of ultieme dienst op te leveren, gebaseerd op de werkelijke noden van de markt, aangepast aan de tijdsgeest. Met zo’n MVP ben je dus snel op weg, en blijf je continu evolueren, aangepast aan de veranderende noden van de gebruikers van het online platform.

mvp case tunity transferantique

2 - DON'T: je doelgroep niet voldoende betrekken

Het aller-allerbelangrijkste (en we kunnen het niet genoeg benadrukken) in het hele proces? Dat is de gebruiker van het platform. Logisch, want je bouwt het specifiek om aan zijn noden, vragen en wensen te voldoen. Hij of zij zal het platform straks gaan gebruiken. Het is dan ook cruciaal om die doelgroep te leren kennen, en optimaal in te spelen op diens verlangens. Zo ontdek je wat de musthaves, shouldhaves, couldhaves en won’thaves zijn.

  • Musthaves: de requirements die absoluut noodzakelijk zijn in het eindresultaat om de bruikbaarheid te garanderen.
  • Shouldhaves: de features die gewenst zijn, maar niet noodzakelijk om het product bruikbaar te maken.
  • Couldhaves: de eisen die enkel aan bod komen als er tijd over is, of in een latere fase opgenomen kunnen worden. 
  • Won’thaves: de features die eventueel interessant kunnen zijn, maar in deze fase niet relevant genoeg zijn om op te nemen.

3 - DON'T: met de eerste de beste ontwikkelaar in zee gaan

Een platform ontwikkelen kan iedereen. Althans, zo lijkt het toch. Je vindt al snel slimme doe-het-zelftips om er zelf mee aan de slag te gaan, of digitale bureaus en freelancers die er voor een prijsje een voor jou ontwikkelen. Toch denk je daar beter twee (of drie) keer over na. De achterkant van je digitaal platform vraagt heel wat expertise, kennis en skills. Voor de eerste MVP lijkt dat vaak mee te vallen, maar bij de verdere ontwikkeling bots je al snel op complexe vraagstukken. In zo’n situaties is het belangrijk dat je kan terugvallen op een ervaren team dat de ins en outs van je product kent. Een team waarmee je vanaf de start voor 100 procent gaat voor een langetermijnsamenwerking.

4 - DON'T: te laat inspelen op veranderingen

Een platform valt of staat met de kracht van flexibiliteit. Veranderen de noden van de gebruiker? Dan moet ook jouw platform mee met de trend. Het is dus key om die veranderingen snel op te vangen, door te voeren en te optimaliseren, om een consistente gebruikerservaring te garanderen. Daarvoor heb je een slim, digitaal programma nodig waarmee je gericht feedback kan verzamelen en kan communiceren naar je projectteam.

5 - DON'T: je platform beschouwen als louter een digitale tool

En zoals we bij de start van ons verhaal al zeiden, is het cruciaal om te beseffen dat jouw digitaal platform véél meer is dan een stukje software of digitale applicatie. Het bestaat uit complexe netwerken waarin jouw technologie de verbinding vormt. Zo’n businessmodel vraagt strategisch en economisch inzicht. Je gaat dus best op zoek naar een partner die niet alleen gespecialiseerd is in design en ontwikkeling, maar eentje die vooruitstrevende bedrijven en markten tot in de kern begrijpt.

In 5 stappen naar je online platform

platform ontwikkeling strategie

Strategie

Ons team bedrijfsstrategen neemt jouw doelstellingen onder de loep. 

De noden van jouw doelgroep, de vraag in de markt en toekomstige tendensen. We brengen concurrenten in kaart en bepalen de best practices van jouw bedrijf. Het platformbedrijfmodel speelt daarin een centrale rol.

platform ontwikkeling design

Design thinking

Na een intensieve, strategische analyse gaat ons expertenteam aan de slag met een design thinking process. Met die probleemoplossende methode creëren we nieuwe, sterke ideeën die de toekomst verbeteren aan de hand van waardevolle oplossingen. Je stakeholders spelen daarin een belangrijke rol.

platform mvp

MVP

De uitkomst van dat proces is een eerste MVP, of toch het plan ervan. We zetten alles op punt: de volledige user requirements, van musthaves tot couldhaves, en de eerste wireframes. Zo wordt de basis gelegd. Dat alles gebeurt volledig gestructureerd en volgens de regels van de kunst. Dat laat ons toe om de laatste stap zo efficiënt mogelijk te laten verlopen.

platform development

Design en ontwikkeling

Tijd voor het echte werk. Ons team UX-, UI- en developmentexperten stort zich op de case. Ze ontwikkelen een gebruiksvriendelijk en mooi platform dat past bij de strategische kern van je bedrijf en de doelstellingen van alle betrokken partijen.

platform evaluatie

Evalueren en integreren

En tot slot is het tijd om al het voorgaande te evalueren en de feedback opnieuw te integreren. Op basis van de eerste resultaten en input van gebruikers leer je al snel welke features het platform nog beter maken of hoe je het kan uitbreiden naar nieuwe markten, producten of diensten. Hierna start het proces opnieuw.

Hoe we dit in de praktijk brachten? Je leest er alles over in onze case.

Een jaar geleden stond Transferantique nog in zijn kinderschoenen, nu is het een platform dat een revolutie ontketende in de antiekwereld, in de meest positieve zin van het woord. We ontwikkelden een platform voor antiquairs door antiquairs. Een plek waar professionele handelaars hun parels kunnen openstellen voor verkoop. Een plek waar communicatie en onderlinge relaties centraal staan in een commissieloos systeem. Dit is het verhaal van Transferantique. 

Tunity. Jouw partner in 
social media marketing.
digitale marketing.
development.
bedrijfsstrategie.
design.
videomarkering.
smarketing.